ابراهیم عسگری؛ اباذر اسمعلی؛ رئوف مصطفی‌زاده؛ غلامرضا احمدزاده
چکیده
فرسایش عامل اصلی هدررفت منابع آب و خاک و بروز خسارت‌های محیط زیستی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسهی سازندهای زمین‌شناسی از نظر میزان رواناب، غلظت رسوب و آستانهی شروع رواناب در آبخیز قره‌شیران استان اردبیل با استفاده از دستگاه شبیه‌ساز باران صورت گرفت. پس از برداشت تعداد 45 نمونه، نتایج آنالیز واریانس یک‌طرفه نشان داد ...
بیشتر
فرسایش عامل اصلی هدررفت منابع آب و خاک و بروز خسارت‌های محیط زیستی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسهی سازندهای زمین‌شناسی از نظر میزان رواناب، غلظت رسوب و آستانهی شروع رواناب در آبخیز قره‌شیران استان اردبیل با استفاده از دستگاه شبیه‌ساز باران صورت گرفت. پس از برداشت تعداد 45 نمونه، نتایج آنالیز واریانس یک‌طرفه نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین سازندهای مختلف از نظر میزان رواناب، غلظت رسوب وجود ندارد اما از نظر آستانهی شروع رواناب دارای تفاوت معنی‌داری (p Value<0.05) هستند. با مقایسهی مقادیر متوسط آستانهی شروع رواناب با استفاده از آزمون دانکن مشخص شد که بیش‌ترین و کم‌ترین آستانهی شروع رواناب به‌ترتیب با مقادیر 22/8 و 38/2 دقیقه مربوط به سازند Qt2 (پادگانه‌های آبرفتی جوان) و Qb (گدازه‌های بازالتی) است. نتایج نشان داد که رابطهی بین متغیرهای رواناب و رسوب در سازندهای مختلف از نوع عکس و کاهشی و رابطهی بین آستانهی شروع رواناب با مقدار رواناب معکوس با ضریب همبستگی 318/0- است و رابطهی بین آستانهی شروع رواناب با غلظت رسوب از نوع مستقیم و افزایشی (r=0.327) در سطح اطمینان 5 درصد است. در مجموع می‌توان گفت که در بیشتر مناطق، سطح سازندهای قدیمی‌تر با تحول بیشتر در طول زمان، توسط رسوبات و سازندهای کواترنری پوشیده شده است. همین عامل باعث شده است تا بیشتر سازندها رفتاری مشابه از خود نشان دهند در حالی‌که تفاوت ترکیب و کانی‌شناسی سازندهای مختلف به اندازه‌ای است که سبب تفاوت در زمان شروع رواناب شده است.
